സെഷൻ 1: ദിനാന്തരീക്ഷസ്ഥിതിയും കാലാവസ്ഥയും – ആമുഖവും അടിസ്ഥാന ഘടകങ്ങളും

  • ആമുഖം:
    • ഭൂമിയിലെ ജീവജാലങ്ങളുടെ ആവാസം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് ഭൂപ്രകൃതി, കാലാവസ്ഥ തുടങ്ങിയ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ സവിശേഷതകൾക്കനുസരിച്ചാണ്.
    • പ്രകൃതിയുടെ ലോലസന്തുലനത്തിലുണ്ടാകുന്ന ചെറിയ മാറ്റങ്ങൾ പോലും ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ നിലനിൽപ്പിനെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പഠനങ്ങളിലൂടെ വെളിവാക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
    • നിരവധിയായ പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഭൂമുഖത്ത് സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന വർത്തമാനകാലത്ത് ഭൂപ്രകൃതിയിലും കാലാവസ്ഥയിലും വ്യതിയാനങ്ങൾ വരുന്നത് സ്ഥിതി കൂടുതൽ ഗുരുതരമാകുന്നതിന് കാരണമാകും.
    • 10-ാം ക്ലാസ്സിലെ സാമൂഹ്യശാസ്ത്ര പാഠപുസ്തകം ഇത്തരത്തിലുള്ള വിഷയങ്ങളും സമൂഹത്തിൽ ജീവിക്കുന്നതിന് അനിവാര്യമായ സാമ്പത്തികശാസ്ത്ര പാഠങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യുന്നു.
  • ദിനാന്തരീക്ഷസ്ഥിതി (Weather):
    • ഒരു നിശ്ചിതപ്രദേശത്ത് ഹ്രസ്വകാലയളവിൽ അനുഭവപ്പെടുന്ന താപനില, അന്തരീക്ഷമർദം, കാറ്റുകൾ, ആർദ്രത, വർഷണം തുടങ്ങിയ സാഹചര്യങ്ങളെയാണ് ദിനാന്തരീക്ഷസ്ഥിതി എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.
    • ഭൂമിയിൽ ഓരോ പ്രദേശത്തും ലഭ്യമാകുന്ന സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ അളവിനനുസൃതമായുള്ള അന്തരീക്ഷ താപനില, മർദം, കാറ്റ്, ആർദ്രത തുടങ്ങിയ ഘടകങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കും അവിടെ അനുഭവപ്പെടുന്ന അന്തരീക്ഷ അവസ്ഥകൾ.
    • അതിനാൽ ഈ ഘടകങ്ങളെ ദിനാന്തരീക്ഷഘടകങ്ങൾ എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
    • ദൈനംദിന മനുഷ്യപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ദിനാവസ്ഥാപഠനത്തിന് പ്രാധാന്യമുണ്ട്, ഉദാഹരണത്തിന് കൃഷി, സഞ്ചാരം/ഗതാഗതം, മത്സ്യബന്ധനം, വിനോദസഞ്ചാരം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ.
  • കാലാവസ്ഥ (Climate):
    • ഒരു വിശാലഭൂപ്രദേശത്ത് ദീർഘകാലമായി (ഏകദേശം 35 മുതൽ 40 വർഷം) അനുഭവപ്പെടുന്ന ദിനാവസ്ഥാ സാഹചര്യങ്ങളുടെ ശരാശരിയെയാണ് കാലാവസ്ഥ എന്ന് വിളിക്കുന്നത്.
    • ഭൂമുഖത്തെ സസ്യജന്തുജാലങ്ങളിലും മനുഷ്യജീവിതത്തിലും വൈവിധ്യം തീർക്കുന്നതിൽ അതത് പ്രദേശത്തെ കാലാവസ്ഥാ സാഹചര്യങ്ങൾ നിർണ്ണായകമാണ്.
    • ആഹാരക്രമം, വസ്ത്രധാരണം, ഭവനനിർമ്മാണം, തൊഴിൽ തുടങ്ങിയവയിൽ മാത്രമല്ല, നമ്മുടെ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ സ്ഥിതിവിശേഷങ്ങളിലും മനുഷ്യരാശിയിലെ വർണ്ണവർഗ വൈവിധ്യങ്ങളിലും കാലാവസ്ഥാഘടകങ്ങളുടെ സ്വാധീനം പ്രകടമാണ്.
  • ഇന്ത്യൻ കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷണ വകുപ്പ് (IMD – Indian Meteorological Department):
    • ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഭൗമശാസ്ത്ര മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഏജൻസിയാണ് ഇന്ത്യൻ കാലാവസ്ഥാവകുപ്പ് (IMD).
    • രാജ്യത്ത് കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷണങ്ങൾ, കാലാവസ്ഥാ പ്രവചനം തുടങ്ങിയ ചുമതലകൾ വഹിക്കുന്ന പ്രധാന ഏജൻസിയാണിത്.
    • ഐ.എം.ഡി-യുടെ ആസ്ഥാനം ഡൽഹിയാണ്. കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലും അന്റാർട്ടിക്കയിലുമായി നൂറുകണക്കിന് നിരീക്ഷണ സ്റ്റേഷനുകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
  • കാലാവസ്ഥയെ സ്വാധീനിക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ: ഇവ കാലാവസ്ഥയെ സ്വാധീനിക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകങ്ങളാണ്. ഇവയോരോന്നിനെയും കുറിച്ച് താഴെ വിശദീകരിക്കുന്നു: 1. അന്തരീക്ഷമർദം (Atmospheric Pressure): ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിൽ അന്തരീക്ഷത്തിലെ വായു ചെലുത്തുന്ന ഭാരമാണ് അന്തരീക്ഷമർദം. ഭൂനിരപ്പിൽ നിന്ന് ഉയരം കൂടുംതോറും അന്തരീക്ഷമർദം കുറയുന്നു. ഒരു സ്ഥലത്തെ കാലാവസ്ഥ നിർണ്ണയിക്കുന്നതിൽ അന്തരീക്ഷമർദത്തിന് വലിയ പങ്കുണ്ട്.
    • അന്തരീക്ഷമർദം കൂടുതലായിരിക്കുമ്പോൾ (High Pressure): സാധാരണയായി തെളിഞ്ഞ കാലാവസ്ഥയും കുറഞ്ഞ മേഘസാധ്യതയുമാണ് ഇതിന്റെ ഫലം. വായു താഴേക്ക് അമിതമായി സഞ്ചരിക്കുന്നത് മേഘരൂപീകരണത്തെ തടയുന്നു.
    • അന്തരീക്ഷമർദം കുറവായിരിക്കുമ്പോൾ (Low Pressure): മേഘങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനും മഴ പെയ്യാനും സാധ്യത കൂടുന്നു. താഴ്ന്ന മർദമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ വായു മുകളിലേക്ക് ഉയരുകയും തണുക്കുകയും ചെയ്ത് മേഘങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ചുഴലിക്കാറ്റുകളും ന്യൂനമർദ പ്രദേശങ്ങളും രൂപപ്പെടുന്നത് താഴ്ന്ന മർദമുള്ളിടത്താണ്.
    • അളക്കുന്നതിനുള്ള ഏകകങ്ങൾ: മില്ലിബാർ (mb), ഹെക്ടോപാസ്കൽ (hPa). (1 mb = 1 hPa)
    • ഉപകരണം: ബാരോമീറ്റർ (Barometer).
    2. ആർദ്രത (Humidity): അന്തരീക്ഷത്തിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ജലബാഷ്പത്തിന്റെ അളവാണ് ആർദ്രത. ഒരു പ്രദേശത്തെ ഈർപ്പത്തിന്റെ അളവിനെ ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ആർദ്രത കൂടുമ്പോൾ വായുവിൽ കൂടുതൽ ജലബാഷ്പം ഉണ്ടെന്നും ചൂട് കൂടുതലായി അനുഭവപ്പെടുമെന്നും അർത്ഥമാക്കുന്നു.
    • സാപേക്ഷിക ആർദ്രത (Relative Humidity): ഒരു പ്രത്യേക താപനിലയിൽ അന്തരീക്ഷത്തിന് ഉൾക്കൊള്ളാൻ കഴിയുന്ന പരമാവധി ജലബാഷ്പത്തിന്റെ എത്ര ശതമാനം നിലവിൽ ഉണ്ട് എന്ന് ഇത് കാണിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 80% സാപേക്ഷിക ആർദ്രത എന്നാൽ ആ താപനിലയിൽ വായുവിന് ഉൾക്കൊള്ളാൻ കഴിയുന്ന ജലബാഷ്പത്തിന്റെ 80% നിലവിലുണ്ട് എന്നാണ്.
    • പ്രസക്തി: ആർദ്രത കൂടുന്നത് വിയർപ്പ് ബാഷ്പീകരിക്കുന്നത് തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും “പുഴുക്കമുള്ള” കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. മേഘരൂപീകരണത്തിനും വർഷണത്തിനും ആർദ്രത അത്യാവശ്യമാണ്.
    • ഉപകരണം: ഹൈഗ്രോമീറ്റർ (Hygrometer).
    3. വർഷണം (Precipitation): അന്തരീക്ഷത്തിലെ ജലബാഷ്പം ഘനീഭവിച്ച് മേഘങ്ങളായി മാറുകയും പിന്നീട് ദ്രാവകമായോ ഖരരൂപത്തിലോ ഭൂമിയിലേക്ക് പതിക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് വർഷണം. കാലാവസ്ഥയെ നിർണ്ണയിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണിത്.
    • പ്രധാന വർഷണ രൂപങ്ങൾ:
      • മഴ (Rain): ഏറ്റവും സാധാരണമായ വർഷണ രൂപം. ദ്രാവക രൂപത്തിൽ ജലം താഴേക്ക് പെയ്യുന്നു.
      • മഞ്ഞുവീഴ്ച (Snow): താപനില പൂജ്യം ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസിനു താഴെയാകുമ്പോൾ ജലബാഷ്പം നേരിട്ട് മഞ്ഞുകണങ്ങളായി മാറുന്നു.
      • ആലിപ്പഴം (Hail): അതിശക്തമായ ഇടിമിന്നൽ മേഘങ്ങളിൽ (cumulonimbus clouds) രൂപപ്പെടുന്ന ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഐസ് കഷണങ്ങൾ.
      • മഞ്ഞുകട്ട (Sleet): മഴയും മഞ്ഞും കലർന്നോ, തണുത്തുറഞ്ഞ മഴത്തുള്ളികളായോ പെയ്യുന്നത്.
      • മഞ്ഞ് (Dew): രാത്രിയിൽ തണുത്ത പ്രതലങ്ങളിൽ ജലബാഷ്പം ഘനീഭവിച്ചുണ്ടാകുന്ന ജലകണികകൾ.
    • അളക്കുന്നതിനുള്ള ഏകകങ്ങൾ: മില്ലിമീറ്റർ (mm), സെന്റീമീറ്റർ (cm).
    • ഉപകരണം: റെയിൻ ഗേജ് (Rain Gauge).

Leave a Reply