സംസ്കാരവും സാംസ്കാരിക വൈവിധ്യങ്ങളും
SCERT ആറാം ക്ലാസ് സാമൂഹ്യശാസ്ത്രം – അധ്യായം 5
Kerala PSC പരീക്ഷാ നോട്ട്സ്
പ്രധാന വ്യക്തികളും കൃതികളും
ജവഹർലാൽ നെഹ്റു
- പ്രസിദ്ധമായ പ്രസ്താവന: “ഇന്ത്യയുടെ ശക്തി കുടികൊള്ളുന്നത് ഭിന്നതകളെ ഉൾക്കൊള്ളാനും വൈവിധ്യത്തിൽ ഐക്യം കണ്ടെത്താനുമുള്ള കഴിവിലാണ്”
- പ്രധാന കൃതി: ഇന്ത്യയെ കണ്ടെത്തൽ (Discovery of India)
- പ്രസിദ്ധീകരണ വർഷം: 1946
- പ്രധാന സംഭാവന: ‘നാനാത്വത്തിൽ ഏകത്വം’ (Unity in Diversity) എന്ന ആശയം മുന്നോട്ടുവച്ചത്
ഇ.ബി. ടൈലർ (E.B. Tylor)
- പ്രാധാന്യം: സംസ്കാരത്തിന് ആദ്യമായി ശാസ്ത്രീയമായ നിർവചനം നൽകിയ വ്യക്തി
- പ്രധാന കൃതി: പ്രിമിറ്റീവ് കൾച്ചർ (Primitive Culture)
- പ്രസിദ്ധീകരണ വർഷം: 1871
- സംസ്കാരത്തിന്റെ നിർവചനം: “സമൂഹത്തിലെ ഒരു അംഗമെന്ന നിലയിൽ മനുഷ്യർ ആർജിച്ച വിജ്ഞാനം, വിശ്വാസം, കല, സദാചാരങ്ങൾ, നിയമം, സമ്പ്രദായങ്ങൾ, മറ്റു കഴിവുകൾ, ശീലങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സങ്കീർണ്ണമായ ആകെത്തുകയാണ് സംസ്കാരം”
പ്രധാന വർഷങ്ങളും സംഭവങ്ങളും
മിലേ സുർ മേരാ തുമാരാ (Mile Sur Mera Tumhara)
- വർഷം: 1988
- ഉദ്ദേശ്യം: ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഐക്യം (National Integration) ശക്തിപ്പെടുത്തൽ
- പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്: ദൂരദർശൻ
- പ്രതിപാദ്യം: നാനാത്വത്തിൽ ഏകത്വം
സംസ്കാരം: അടിസ്ഥാന ആശയങ്ങൾ
പ്രധാന പദങ്ങളും നിർവചനങ്ങളും
സാമൂഹീകരണം (Socialisation)
- നമ്മൾ ജീവിക്കുന്ന സമൂഹത്തിൽ എങ്ങനെ പെരുമാറണമെന്നും ഇടപെടണമെന്നും പഠിച്ചെടുക്കുന്ന പ്രക്രിയ
- ജനനം മുതൽ മരണം വരെ തുടരുന്ന പ്രക്രിയ
സ്വസംസ്കാരമാർജിക്കൽ (Enculturation)
- ഒരു വ്യക്തി സ്വന്തം സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും അത് ശീലിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രക്രിയ
- സ്വന്തം സംസ്കാരത്തിലേക്കുള്ള പൊരുത്തപ്പെടൽ
സംസ്കാരത്തിന്റെ തരംതിരിവ്
സംസ്കാരത്തെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളായി തിരിക്കാം:
1. ഭൗതിക സംസ്കാരം (Material Culture)
നിർവചനം: പ്രത്യക്ഷത്തിൽ കാണാൻ സാധിക്കുന്ന, സ്പർശിക്കാൻ പറ്റുന്ന സാംസ്കാരിക ഘടകങ്ങൾ
ഉദാഹരണങ്ങൾ:
- വീട്
- വസ്ത്രം
- ഭക്ഷണം
- കൃഷി ഉപകരണങ്ങൾ
- വാഹനം
2. ഭൗതികേതര സംസ്കാരം (Non-Material Culture)
നിർവചനം: കാണാൻ സാധിക്കാത്തതും രൂപമില്ലാത്തതുമായ സാംസ്കാരിക ഘടകങ്ങൾ
ഉദാഹരണങ്ങൾ:
- വിശ്വാസങ്ങൾ
- ഭാഷ
- ആചാരങ്ങൾ
- മൂല്യങ്ങൾ
- തത്വചിന്ത
സംസ്കാരത്തിന്റെ സവിശേഷതകൾ
1. സംസ്കാരം പഠിച്ചെടുക്കുന്നതാണ് (Culture is Learnt)
- സംസ്കാരം ജന്മസിദ്ധമല്ല
- സാമൂഹീകരണത്തിലൂടെ നേടുന്നതാണ്
- കുടുംബം, സമൂഹം, വിദ്യാലയം എന്നിവയിലൂടെ പഠിക്കുന്നു
2. സംസ്കാരം പങ്കുവയ്ക്കുന്നതാണ് (Culture is Shared)
- സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ അംഗങ്ങളും പങ്കുവയ്ക്കുന്നു
- ഉദാഹരണങ്ങൾ:
- ഓണസദ്യ
- ആഘോഷങ്ങൾ
- ഉത്സവങ്ങൾ
3. സംസ്കാരം പ്രതീകാത്മകമാണ് (Culture is Symbolic)
- പ്രതീകങ്ങളിലൂടെ സംസ്കാരത്തെ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു
- ഉദാഹരണങ്ങൾ:
- ദേശീയ പതാക
- ദേശീയ ഗാനം
- മതപരമായ ചിഹ്നങ്ങൾ
4. സംസ്കാരം ചലനാത്മകമാണ് (Culture is Dynamic)
- കാലത്തിനനുസരിച്ച് സംസ്കാരത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ വരുന്നു
- സ്ഥായിയല്ല, പരിണാമം പ്രാപിക്കുന്നു
- ഉദാഹരണം: വിവാഹ ചടങ്ങുകളിലെ മാറ്റം
5. സംസ്കാരം സാമ്പ്രദായികമാണ് (Culture is Customary)
- പാരമ്പര്യമായി കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്നു
- തലമുറകളിലൂടെ കൈമാറുന്നു
പ്രധാന ഉദാഹരണം: തെയ്യം
- വടക്കൻ കേരളത്തിലെ അനുഷ്ഠാന കല
- പാരമ്പര്യമായി കൈമാറപ്പെടുന്നു
- തെയ്യത്തിലെ ആദ്യ ചടങ്ങ്: അടയാളം കൊടുക്കൽ
സാംസ്കാരിക മാറ്റങ്ങൾ
സാംസ്കാരിക മാറ്റത്തിന് കാരണമാകുന്ന ഘടകങ്ങളെ രണ്ട് വിഭാഗങ്ങളായി തിരിക്കാം:
A. ആന്തരിക ഘടകങ്ങൾ (Internal Factors)
1. സാംസ്കാരിക വ്യാപനം (Cultural Diffusion)
നിർവചനം: ഒരു സംസ്കാരത്തിന്റെ സവിശേഷതകൾ മറ്റൊരു സംസ്കാരത്തിലേക്ക് കലരുന്നത്
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
- വ്യത്യസ്ത സംസ്കാരങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സമ്പർക്കം
- പുതിയ ആശയങ്ങളുടെ കൈമാറ്റം
- പരസ്പര സ്വാധീനം
ഉദാഹരണം: കേരളീയർ വടക്കേ ഇന്ത്യൻ ഭക്ഷണങ്ങൾ (പാനിപൂരി, മന്തി) ശീലമാക്കുന്നത്
2. അന്യസംസ്കാരമാർജിക്കൽ (Acculturation)
നിർവചനം: സ്വന്തം സംസ്കാരം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ടുതന്നെ മറ്റൊരു സംസ്കാരം കൂടി പഠിച്ചെടുക്കുന്നത്
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
- ഭാഗികമായ മാറ്റം (Partial Change)
- സ്വന്തം സംസ്കാരം നിലനിൽക്കുന്നു
- ഇരട്ട സാംസ്കാരിക സ്വത്വം
ഉദാഹരണം: ഒരു രാജസ്ഥാനി പെൺകുട്ടി കേരളത്തിൽ വന്ന് ഓണം ആഘോഷിക്കുന്നത് (സ്വന്തം രാജസ്ഥാനി ആചാരങ്ങൾ തുടരുന്നതോടൊപ്പം)
3. സാംസ്കാരിക സ്വാംശീകരണം (Cultural Assimilation)
നിർവചനം: ഒരു വ്യക്തിയോ സമൂഹമോ മറ്റൊരു പ്രബല സംസ്കാരത്തിലേക്ക് (Dominant Culture) പൂർണമായും ലയിച്ചുചേരുന്നത്
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
- പൂർണമായ മാറ്റം (Complete Change)
- സ്വന്തം സംസ്കാരം നഷ്ടപ്പെടുന്നു
- പുതിയ സാംസ്കാരിക സ്വത്വം സ്വീകരിക്കൽ
ഉദാഹരണം: വിദേശത്ത് കുടിയേറിയവർ അവിടുത്തെ പൗരത്വം സ്വീകരിച്ച് അവിടുത്തെ രീതിയിലേക്ക് പൂർണമായും മാറുന്നത്
B. ബാഹ്യ ഘടകങ്ങൾ (External Factors)
1. സാംസ്കാരിക നവീകരണം (Cultural Innovation)
നിർവചനം: സാങ്കേതികവിദ്യയിലുണ്ടാകുന്ന മാറ്റം സംസ്കാരത്തെ മാറ്റുന്നത്
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
- പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ
- സാങ്കേതിക പുരോഗതി
- ജീവിതരീതിയിലെ മാറ്റം
ഉദാഹരണം: വിറകടുപ്പിൽ നിന്ന് ഇൻഡക്ഷൻ കുക്കറിലേക്കുള്ള മാറ്റം
2. പാരിസ്ഥിതിക വ്യതിയാനം (Environmental Changes)
നിർവചനം: പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ, കാലാവസ്ഥാ മാറ്റം എന്നിവ കാരണം ജീവിതരീതിയിൽ വരുന്ന മാറ്റം
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
- പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം
- കാലാവസ്ഥാ മാറ്റത്തിന്റെ ആഘാതം
- പരിസ്ഥിതിയുമായുള്ള പൊരുത്തപ്പെടൽ
പ്രാദേശിക സാംസ്കാരിക വിവരങ്ങൾ: രാജസ്ഥാൻ
പ്രധാന ആഘോഷങ്ങൾ
തീജ് (Teej)
- സമയം: ശ്രാവണ മാസം (കേരളത്തിലെ ചിങ്ങം മാസം)
- പ്രധാന ആചാരം: ഊഞ്ഞാലിടൽ
- പ്രാധാന്യം: സ്ത്രീകളുടെ ഉത്സവം
മറ്റ് പ്രധാന ഉത്സവങ്ങൾ
- പുഷ്കർ മേള
- ഗജമേള
പരമ്പരാഗത വേഷം
- പുരുഷന്മാർ: തലപ്പാവും കോട്ടും
- സ്ത്രീകൾ: പാവാടയും ചോളിയും
പ്രധാന പദങ്ങളുടെ താരതമ്യം
| ആശയം | നിർവചനം | മാറ്റത്തിന്റെ തോത് | സ്വന്തം സംസ്കാരം |
| സാംസ്കാരിക വ്യാപനം | സംസ്കാരങ്ങൾ കലരുന്നത് | ഭാഗികം | നിലനിൽക്കുന്നു |
| അന്യസംസ്കാരമാർജിക്കൽ | മറ്റൊരു സംസ്കാരം പഠിക്കുന്നത് | ഭാഗികം | നിലനിൽക്കുന്നു |
| സാംസ്കാരിക സ്വാംശീകരണം | പ്രബല സംസ്കാരത്തിൽ ലയിക്കുന്നത് | പൂർണം | നഷ്ടപ്പെടുന്നു |
പരീക്ഷാ സൂചനകൾ
PSC പരീക്ഷയിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട മേഖലകൾ:
- പുസ്തകങ്ങളും രചയിതാക്കളും – പ്രത്യേകിച്ച് നെഹ്റു, ടൈലർ
- നിർവചനങ്ങൾ – സംസ്കാരം, സാമൂഹീകരണം, സ്വസംസ്കാരമാർജിക്കൽ
- വർഷങ്ങൾ – 1871, 1946, 1988
- സംസ്കാരത്തിന്റെ തരങ്ങൾ – ഭൗതികം/ഭൗതികേതരം
- സാംസ്കാരിക മാറ്റത്തിന്റെ തരങ്ങൾ – വ്യാപനം, അന്യസംസ്കാരമാർജിക്കൽ, സ്വാംശീകരണം
- പ്രാദേശിക ഉദാഹരണങ്ങൾ – തെയ്യം, തീജ്
ഓർമിക്കേണ്ട പ്രധാന പദങ്ങൾ:
- Unity in Diversity – നാനാത്വത്തിൽ ഏകത്വം
- National Integration – ദേശീയ ഐക്യം
- Cultural Diffusion – സാംസ്കാരിക വ്യാപനം
- Enculturation – സ്വസംസ്കാരമാർജിക്കൽ
- Acculturation – അന്യസംസ്കാരമാർജിക്കൽ
- Assimilation – സ്വാംശീകരണം