മധ്യകാല ഇന്ത്യ (Medieval India) – Kerala PSC Notes

മുഗൾ സാമ്രാജ്യം (The Mughal Empire)

1. ഭരണാധികാരികളും കാലഘട്ടവും

സ്ഥാപകൻ: ബാബർ (1526)

പേരിന്റെ ഉത്ഭവം:

• ‘മംഗോൾ’ എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് ‘മുഗൾ’ എന്ന പേരുണ്ടായത്

ഒന്നാം പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധം (1526):

• ബാബറും ലോധി വംശത്തിലെ അവസാന ഭരണാധികാരിയായ ഇബ്രാഹിം ലോധിയും തമ്മിൽ
• ഈ യുദ്ധ വിജയത്തോടെയാണ് ഇന്ത്യയിൽ മുഗൾ ഭരണം ആരംഭിച്ചത്

പ്രധാന മുഗൾ ഭരണാധികാരികൾ (SCERT ക്രമം):

1. ബാബർ (1526-1530)
   
   • മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സ്ഥാപകൻ
   • ഒന്നാം പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധത്തിൽ വിജയിച്ചു
2. ഹുമയൂൺ (1530-1540, 1555-1556)
   
   • രണ്ട് തവണ ഭരിച്ചു
3. അക്ബർ (1556-1605)
   
   • ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ മുഗൾ ചക്രവർത്തി
   • മതസഹിഷ്ണുതയ്ക്ക് പേരുകേട്ടവൻ
4. ജഹാംഗീർ (1605-1627)
   
   • ആത്മകഥ: തുസുകി ജഹാംഗീരി
5. ഷാജഹാൻ (1628-1658)
   
   • താജ്‌മഹൽ പണികഴിപ്പിച്ചു
6. ഔറംഗസേബ് (1658-1707)
   
   • അവസാനത്തെ പ്രബല മുഗൾ ചക്രവർത്തി

---

2. അക്ബർ ചക്രവർത്തി & ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങൾ

ഇബാദത്ത് ഖാന (1575):

• അക്ബർ ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രിയിൽ പണികഴിപ്പിച്ച മന്ദിരം
• വിവിധ മതങ്ങളിലെ പണ്ഡിതരുമായി ചർച്ച നടത്താൻ വേണ്ടി

ദിൻ-ഇ-ലാഹി:

• എല്ലാ മതങ്ങളുടെയും നല്ല വശങ്ങൾ കോർത്തിണക്കി അക്ബർ രൂപം നൽകിയ ദർശനം
• ഇത് ഒരു പുതിയ മതമല്ല, മറിച്ച് ഒരു ദാർശനിക ആശയമായിരുന്നു

സുൽഹ്-ഇ-കുൽ:

• അർത്ഥം: ‘എല്ലാവർക്കും സമാധാനം’
• ദിൻ-ഇ-ലാഹിയുടെ അടിസ്ഥാന തത്വം

ജസിയ നികുതി:

• അമുസ്ലീങ്ങളുടെ മേൽ ചുമത്തിയിരുന്ന തീർത്ഥാടന നികുതി
• അക്ബർ ഇത് നിർത്തലാക്കി
• ഇത് അക്ബറിന്റെ മതസഹിഷ്ണുതയുടെ തെളിവാണ്

അക്ബറിന്റെ സദസ്സിലെ പ്രമുഖർ (നവരത്നങ്ങൾ):

• രാജാ ടോഡർമാൾ (ധനകാര്യ വിദഗ്ധൻ)
• രാജാ മാൻസിങ്ങ് (സൈനിക മേധാവി)
• രാജാ ഭഗവൻദാസ് (സൈനിക മേധാവി)
• ബീർബൽ (ബുദ്ധിമാനായ ഉപദേശകൻ)

---

3. മാൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം (Mansabdari System)

പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:

• മുഗൾ സൈനിക-ഭരണ സമ്പ്രദായം
• ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് നൽകിയിരുന്ന പദവിയാണ് ‘മാൻസബ്’
• ഓരോ ഉദ്യോഗസ്ഥനും നിലനിർത്തേണ്ട കുതിരപ്പടയാളികളുടെ എണ്ണത്തിനനുസരിച്ചാണ് പദവി നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്
• ശമ്പളത്തിന് പകരം ഇവർക്ക് ഭൂമി (ജാഗീർ) പതിച്ചു നൽകിയിരുന്നു
• ജാഗീറിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനം ഉപയോഗിച്ച് സൈനികരെ നിലനിർത്തി

ജാഗീർ:

• മാൻസബ്ദാർമാർക്ക് നൽകിയ ഭൂപ്രദേശം
• ഇവിടെ നിന്നുള്ള വരുമാനം മാൻസബ്ദാർമാരുടേതായിരുന്നു

---

4. മുഗൾ ഭരണക്രമം (Administration Hierarchy)

ഭരണ വിഭജനം (മുകളിൽ നിന്ന് താഴേക്ക്):

1. മുഗൾ രാജ്യം (ഏറ്റവും മുകളിൽ)
2. സുബ (സംസ്ഥാനം/പ്രവിശ്യ)
3. സർക്കാർ (ജില്ല)
4. പർഗാന (താലൂക്ക്)
5. ഗ്രാമം (ഏറ്റവും താഴെ)

നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ:

• തദ്ദേശീയരായ മതപണ്ഡിതന്മാർ (ഖാസിമാർ) ആണ് തർക്കങ്ങളിൽ തീർപ്പ് കൽപ്പിച്ചിരുന്നത്
• ഇസ്ലാമിക നിയമങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിധികൾ പുറപ്പെടുവിച്ചു

---

5. സാഹിത്യവും ചരിത്രകാരന്മാരും

അബുൾ ഫസൽ:

• അക്ബറിന്റെ ഉപദേശകനും ചരിത്രകാരനും
• പ്രധാന കൃതികൾ:
  • അക്ബർ നാമ – അക്ബറിന്റെ ഔദ്യോഗിക ചരിത്രം
  • ഐൻ-ഇ-അക്ബരി – അക്ബറുടെ ഭരണകാലത്തെ വിശദമായ വിവരണം

രസ് മ് നാമ (Razmnama):

• മഹാഭാരതത്തിന്റെ പേർഷ്യൻ പരിഭാഷ
• ഷാജഹാന്റെ പുത്രനായ ദാരാഷുക്കോ വിവർത്തനം ചെയ്തത്
• ഇത് ഹിന്ദു-മുസ്ലീം സാംസ്കാരിക സമന്വയത്തിന്റെ തെളിവാണ്

തുസുകി ജഹാംഗീരി:

• ജഹാംഗീറിന്റെ ആത്മകഥ/ഓർമ്മക്കുറിപ്പ്
• ഇതിൽ അക്ബറിന്റെ മതസഹിഷ്ണുതയെക്കുറിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്

ഉറുദു ഭാഷ:

• പേർഷ്യൻ, ഹിന്ദി ഭാഷകൾ ചേർന്ന് രൂപപ്പെട്ടു
• മുഗൾ കാലത്ത് വികസിച്ച ഭാഷ
• ഇന്നും ഇന്ത്യയിലെയും പാകിസ്ഥാനിലെയും പ്രധാന ഭാഷകളിലൊന്ന്

---

6. കൃഷി & വാണിജ്യം

കാർഷിക മേഖല:

ജലസേചനം:

• ജലസേചനത്തിനായി പേർഷ്യൻ ചക്രം (Persian Wheel) ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു
• ഇത് കിണറുകളിൽ നിന്ന് വെള്ളം കോരാനുള്ള യന്ത്രമാണ്

പ്രധാന കാർഷിക വിളകൾ:

• നെല്ല്
• ഗോതമ്പ്
• ബാർലി
• കരിമ്പ്
• പരുത്തി
• എണ്ണക്കുരുക്കൾ

വാണിജ്യ നഗരങ്ങൾ:

പ്രധാന വാണിജ്യ നഗരങ്ങൾ:

1. ധാക്ക (ഇന്നത്തെ ബംഗ്ലാദേശ്) – തുണിത്തരങ്ങൾക്ക് പ്രസിദ്ധം
2. മൂർഷിദാബാദ് – പട്ടുനൂലിന് പ്രസിദ്ധം
3. സൂറത്ത് – പ്രധാന തുറമുഖ നഗരം
4. ലാഹോർ (പാകിസ്ഥാൻ) – കരകൗശല വസ്തുക്കൾ
5. ആഗ്ര – തലസ്ഥാന നഗരം

---

7. വിദേശ സഞ്ചാരികൾ

റാൽഫ് ഫിച്ച് (ഇംഗ്ലീഷ്):

• ആഗ്രയും ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രിയും ലണ്ടനേക്കാൾ വലിയ നഗരങ്ങളാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു
• മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിലെ സമ്പത്തിനെയും വിപണികളെയും കുറിച്ച് വിവരിച്ചു

ടവർണിയർ (ഫ്രഞ്ച്):

• അന്നത്തെ സാമൂഹ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് വിവരിച്ചു
• വജ്രക്കച്ചവടക്കാരനായിരുന്നു
• ഷാജഹാന്റെ കാലത്ത് സന്ദർശിച്ചു

---

8. മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യ

സവിശേഷതകൾ:

• പേർഷ്യൻ-ഇന്ത്യൻ ശൈലിയുടെ സങ്കലനം
• വലിയ താഴികക്കുടങ്ങൾ (Domes)
• സുന്ദരമായ കമാനങ്ങൾ (Arches)
• സൂക്ഷ്മമായ കൊത്തുപണികൾ
• പൂന്തോട്ടങ്ങളുമായി സംയോജിപ്പിച്ച നിർമ്മിതികൾ

പ്രധാന ഉദാഹരണങ്ങൾ:

1. താജ്‌മഹൽ (ആഗ്ര)
   
   • ഷാജഹാൻ പണികഴിപ്പിച്ചത്
   • ഭാര്യ മുംതാസ് മഹലിന്റെ സ്മാരകം
   • ലോകത്തിലെ ഏഴ് അത്ഭുതങ്ങളിലൊന്ന്
2. ആഗ്ര കോട്ട
   
   • അക്ബർ പണികഴിപ്പിച്ചത്
   • ചെങ്കൽ കോട്ട
3. ചെങ്കോട്ട (ഡൽഹി)
   
   • ഷാജഹാൻ നിർമ്മിച്ചത്
   • മുഗൾ ഭരണകേന്ദ്രം
4. ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി
   
   • അക്ബർ നിർമ്മിച്ച പുതിയ തലസ്ഥാനം
   • വെള്ളക്ഷാമം കാരണം ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ടു
   • ഇബാദത്ത് ഖാന ഇവിടെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്

---

വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം (The Vijayanagara Empire)

1. ഉത്ഭവവും രാജവംശങ്ങളും

അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ:

• സ്ഥാപിതമായ വർഷം: എ.ഡി 1336
• സ്ഥാപകർ: ഹരിഹരൻ, ബുക്കൻ (സംഗമ രാജവംശം)
• തലസ്ഥാനം: ഹംപി (തുംഗഭദ്രാ നദീതീരം)
• അർത്ഥം: ‘വിജയത്തിന്റെ നഗരം’

ഹംപി:

• തുംഗഭദ്രാ നദീതീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു
• 1800-ൽ കേണൽ കോളിൻ മക്കൻസി (ബ്രിട്ടീഷ്) കണ്ടെത്തി
• ഇന്ന് യുനെസ്കോ ലോക പൈതൃക കേന്ദ്രം
• കർണാടകയിലെ പ്രധാന പുരാവസ്തു കേന്ദ്രം

നാല് രാജവംശങ്ങൾ (കാലക്രമത്തിൽ):

1. സംഗമ രാജവംശം (1336-1485)
   
   • സ്ഥാപകർ: ഹരിഹരൻ, ബുക്കൻ
2. സാലുവ രാജവംശം (1485-1505)
   
   • ഹ്രസ്വകാല ഭരണം
3. തുളുവ രാജവംശം (1505-1570)
   
   • ഏറ്റവും ശക്തമായ വംശം
   • കൃഷ്ണദേവരായർ ഇതിൽ പെട്ടവരാണ്
4. അരവിഡു രാജവംശം (1570-1646)
   
   • അവസാന വംശം
   • സാമ്രാജ്യം ദുർബലമായ കാലം

---

2. കൃഷ്ണദേവരായർ (1509-1529)

പ്രാധാന്യം:

• വിജയനഗരത്തിലെ (തുളുവ വംശത്തിലെ) ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ഭരണാധികാരി
• വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സുവർണ കാലഘട്ടം
• സാഹിത്യ-കലാ രക്ഷാധികാരി

സാഹിത്യ കൃതികൾ:

1. അമുക്തമാല്യദ (തെലുങ്ക്)
   
   • തെലുങ്കിലെ പ്രധാന കാവ്യം
   • വിഷ്ണു ഭക്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള കൃതി
2. ജാംബവതീ കല്യാണം (സംസ്കൃതം)
   
   • സംസ്കൃത നാടകം
   • കൃഷ്ണന്റെ കഥ

അഷ്ടദിഗ്ഗജങ്ങൾ:

• കൃഷ്ണദേവരായരുടെ സദസ്സിലുണ്ടായിരുന്ന 8 പ്രമുഖ പണ്ഡിതന്മാർ/കവികൾ
• തെലുങ്ക് സാഹിത്യത്തിലെ മഹാന്മാർ
• തെലുങ്ക് സാഹിത്യം ഈ കാലത്ത് വലിയ പുരോഗതി നേടി

മതസഹിഷ്ണുത:

• എല്ലാ മതസ്ഥരോടും സമത്വം പുലർത്തി
• ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് ഉദാരമായ സഹായങ്ങൾ നൽകി
• പോർച്ചുഗീസ് സഞ്ചാരി ബാർബോസ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ മതസഹിഷ്ണുതയെ പ്രശംസിച്ചു

---

3. ഭരണസമ്പ്രദായം & സമൂഹം

ഭരണ വിഭജനം (മുകളിൽ നിന്ന് താഴേക്ക്):

1. സാമ്രാജ്യം (മുകളിൽ)
2. മണ്ഡലങ്ങൾ (പ്രവിശ്യ)
3. നാടുകൾ (ജില്ല)
4. സ്ഥലം (ഉപജില്ല)
5. ഗ്രാമങ്ങൾ (താഴെ)

---

4. അമരനായക സമ്പ്രദായം (Amaranayaka System)

സവിശേഷതകൾ:

• വിജയനഗരത്തിലെ സൈനിക-ഭരണ സമ്പ്രദായം
• സൈനിക മേധാവികളെ ‘അമരനായകന്മാർ’ എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു
• ഇവർക്ക് നൽകിയിരുന്ന ഭൂപ്രദേശമാണ് ‘അമര’

ചുമതലകൾ:

• നിശ്ചിത എണ്ണം സൈനികരെ രാജാവിനായി നിലനിർത്തണം
• നിശ്ചിത എണ്ണം ആനകളെയും കുതിരകളെയും നിലനിർത്തണം
• യുദ്ധസമയത്ത് രാജാവിനെ സഹായിക്കണം
• അമരയിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനം ഉപയോഗിച്ച് സൈനിക ചെലവുകൾ വഹിക്കണം

കുതിരച്ചെട്ടികൾ:

• കുതിരക്കച്ചവടം നടത്തിയിരുന്ന പ്രാദേശിക കച്ചവടക്കാർ
• അറേബ്യയിൽ നിന്നും പേർഷ്യയിൽ നിന്നും കുതിരകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു
• കുതിരകൾ വിജയനഗര സൈന്യത്തിന് അത്യാവശ്യമായിരുന്നു

---

5. വിദേശ സഞ്ചാരികൾ (വിജയനഗരം സന്ദർശിച്ചവർ)

ഡൊമിംഗോ പയസ് (പോർച്ചുഗീസ്):

• വിജയനഗരത്തിലെ തെരുവുകളെയും വ്യാപാരത്തെയും കുറിച്ച് വർണ്ണിച്ചു
• നഗരത്തിലെ കമ്പോളങ്ങളെയും വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളെയും വിശദമായി രേഖപ്പെടുത്തി
• തെരുവുകളുടെ ക്രമീകരണത്തെയും വൃത്തിയെയും പ്രശംസിച്ചു

ബാർബോസ (പോർച്ചുഗീസ്):

• കൃഷ്ണദേവരായരുടെ മതസഹിഷ്ണുതയെയും നീതിന്യായത്തെയും പ്രശംസിച്ചു
• രാജാവിന്റെ ഭരണരീതിയെ വിലയിരുത്തി
• നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കാര്യക്ഷമതയെ അഭിനന്ദിച്ചു

മറ്റ് സഞ്ചാരികൾ:

• അബ്ദുർ റസ്സാക്ക് (പേർഷ്യൻ)
• നിക്കോളോ ഡി കോണ്ടി (ഇറ്റാലിയൻ)
• ഫെർണാവോ നൂനിസ് (പോർച്ചുഗീസ്)

---

6. വാസ്തുവിദ്യ

ശൈലി:

• ദ്രാവിഡ ശൈലി
• ദക്ഷിണേന്ത്യൻ ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയുടെ പാരമ്യം

പ്രത്യേകതകൾ:

• വലിയ ക്ഷേത്ര ഗോപുരങ്ങൾ (Gopurams)
• കൽത്തൂണുകൾ (സംഗീത തൂണുകൾ)
• സങ്കീർണ്ണമായ കൊത്തുപണികൾ
• വിശാലമായ മണ്ഡപങ്ങൾ
• കൽരഥങ്ങൾ

പ്രധാന നിർമ്മിതികൾ (ഹംപിയിൽ):

ക്ഷേത്രങ്ങൾ:

1. വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം
   
   • ഹംപിയിലെ പ്രധാന ക്ഷേത്രം
   • ശിവ ക്ഷേത്രം
   • ഇന്നും ആരാധനയ്ക്കായി തുറന്നിരിക്കുന്നു
2. വിത്തല സ്വാമി ക്ഷേത്രം
   
   • വിഷ്ണു ക്ഷേത്രം
   • പ്രസിദ്ധമായ കൽരഥം ഇവിടെയാണ്
   • സംഗീത തൂണുകൾ (അടിച്ചാൽ സംഗീതം പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന തൂണുകൾ)
   • വാസ്തുശില്പത്തിന്റെ മികവ്
3. ഹസാര രാമ ക്ഷേത്രം
   
   • രാമായണ ദൃശ്യങ്ങളുള്ള കൊത്തുപണികൾ
   • രാജകുടുംബത്തിന്റെ സ്വകാര്യ ക്ഷേത്രം

മറ്റ് നിർമ്മിതികൾ:

4. ലോട്ടസ് മഹൽ
   
   • താമരപ്പൂവിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള കൊട്ടാരം
   • ഇന്തോ-ഇസ്ലാമിക് വാസ്തുശില്പം
   • രാജകീയ സ്ത്രീകൾക്കുള്ള വിശ്രമ കേന്ദ്രം
5. ആന തൊഴുത്തുകൾ
   
   • രാജകീയ ആനകളെ പാർപ്പിച്ചിരുന്ന സ്ഥലം
   • 11 താഴികക്കുടങ്ങളുള്ള കെട്ടിടം
6. രാജകീയ സ്നാനഗൃഹം
   
   • സുല്ത്താന്റെ കുളി
   • ഇന്തോ-ഇസ്ലാമിക് ശൈലി

---

താരതമ്യ പഠനം (Comparative Study)

മുഗൾ vs വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം

വിഷയം	മുഗൾ സാമ്രാജ്യം	വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം
സ്ഥാപനം	1526 (ബാബർ)	1336 (ഹരിഹരൻ, ബുക്കൻ)
സ്ഥാപകർ	ബാബർ	ഹരിഹരൻ, ബുക്കൻ
തലസ്ഥാനം	ആഗ്ര, ഡൽഹി, ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി	ഹംപി (വിജയനഗരം)
പ്രദേശം	വടക്കേ ഇന്ത്യ	ദക്ഷിണേന്ത്യ
സൈനിക വ്യവസ്ഥ	മാൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം	അമരനായക സമ്പ്രദായം
ഭൂമി അനുവദിച്ചത്	ജാഗീർ	അമര
പ്രധാന ഭരണാധികാരി	അക്ബർ (1556-1605)	കൃഷ്ണദേവരായർ (1509-1529)
മതം	ഇസ്ലാം (മതസഹിഷ്ണുത)	ഹിന്ദുമതം (മതസഹിഷ്ണുത)
വാസ്തുവിദ്യ	പേർഷ്യൻ-ഇന്ത്യൻ സംയോജിത ശൈലി	ദ്രാവിഡ ശൈലി
പ്രധാന നിർമ്മിതികൾ	താജ്മഹൽ, ചെങ്കോട്ട, ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി	വിത്തല സ്വാമി ക്ഷേത്രം, വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം
പ്രധാന വിദേശ ബന്ധം	പേർഷ്യ, മധ്യേഷ്യ	പോർച്ചുഗീസ്, അറബികൾ
പ്രധാന ഭാഷ	പേർഷ്യൻ, ഉറുദു	തെലുങ്ക്, കന്നഡ, തമിഴ്, സംസ്കൃതം
ഭരണ വിഭജനം	സുബ → സർക്കാർ → പർഗാന → ഗ്രാമം	മണ്ഡലം → നാട് → സ്ഥലം → ഗ്രാമം
സാഹിത്യം	അക്ബർ നാമ, ഐൻ-ഇ-അക്ബരി, തുസുകി ജഹാംഗീരി	അമുക്തമാല്യദ, ജാംബവതീ കല്യാണം
സഞ്ചാരികൾ	റാൽഫ് ഫിച്ച് (ഇംഗ്ലീഷ്), ടവർണിയർ (ഫ്രഞ്ച്)	ഡൊമിംഗോ പയസ്, ബാർബോസ (പോർച്ചുഗീസ്)
കാർഷികം	പേർഷ്യൻ ചക്രം ഉപയോഗിച്ചു	പരമ്പരാഗത രീതികൾ
വാണിജ്യം	ധാക്ക, സൂറത്ത്, ആഗ്ര, ലാഹോർ	തുറമുഖ വ്യാപാരം – ഗോവ, കോച്ചി
കണ്ടെത്തിയത്	–	കേണൽ കോളിൻ മക്കൻസി (1800)
അവസാനിച്ചത്	1857 (ഔദ്യോഗികമായി)	1646 (താളിക്കോട്ട യുദ്ധത്തിനു ശേഷം നശിച്ചു)

---

പ്രധാന കുറിപ്പുകൾ (Kerala PSC Special Points)

മുഗൾ സാമ്രാജ്യം – പ്രധാന പോയിന്റുകൾ

ഓർമ്മിക്കേണ്ട പേരുകളും വർഷങ്ങളും:

• ബാബർ – 1526 – ഒന്നാം പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധം
• അക്ബർ – 1556-1605 – മതസഹിഷ്ണുത
• ഷാജഹാൻ – 1628-1658 – താജ്മഹൽ
• ഇബാദത്ത് ഖാന – 1575 – ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി

സാഹിത്യം:

• അബുൾ ഫസൽ = അക്ബർ നാമ + ഐൻ-ഇ-അക്ബരി
• ദാരാഷുക്കോ = രസ് മ് നാമ (മഹാഭാരത പരിഭാഷ)
• ജഹാംഗീർ = തുസുകി ജഹാംഗീരി (ആത്മകഥ)

സമ്പ്രദായങ്ങൾ:

• മാൻസബ്ദാരി = സൈനിക സമ്പ്രദായം
• ജാഗീർ = ഭൂമി അനുവദിച്ചത്
• ജസിയ = അമുസ്ലീം നികുതി (അക്ബർ നിർത്തലാക്കി)

വാസ്തുവിദ്യ:

• താജ്മഹൽ, ആഗ്ര കോട്ട, ചെങ്കോട്ട, ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി

---

വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം – പ്രധാന പോയിന്റുകൾ

ഓർമ്മിക്കേണ്ട പേരുകളും വർഷങ്ങളും:

• സ്ഥാപനം – 1336
• സ്ഥാപകർ – ഹരിഹരൻ, ബുക്കൻ
• കേണൽ കോളിൻ മക്കൻസി – 1800 – ഹംപി കണ്ടെത്തി
• കൃഷ്ണദേവരായർ – 1509-1529 – സുവർണകാലം

നാല് രാജവംശങ്ങൾ:

1. സംഗമ
2. സാലുവ
3. തുളുവ (കൃഷ്ണദേവരായർ)
4. അരവിഡു

സാഹിത്യം:

• അമുക്തമാല്യദ (തെലുങ്ക്)
• ജാംബവതീ കല്യാണം (സംസ്കൃതം)
• അഷ്ടദിഗ്ഗജങ്ങൾ = 8 കവികൾ

സമ്പ്രദായങ്ങൾ:

• അമരനായക സമ്പ്രദായം = സൈനിക സമ്പ്രദായം
• അമര = ഭൂമി അനുവദിച്ചത്
• കുതിരച്ചെട്ടികൾ = കുതിര വ്യാപാരികൾ

വാസ്തുവിദ്യ:

• വിത്തല സ്വാമി ക്ഷേത്രം (കൽരഥം)
• വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം
• ലോട്ടസ് മഹൽ
• ഹസാര രാമ ക്ഷേത്രം

---

പരീക്ഷാ ടിപ്സ് (Exam Tips)

പതിവായി ചോദിക്കുന്ന മേഖലകൾ:

1. ഭരണാധികാരികളും കാലഘട്ടവും
   
   • ബാബർ – 1526
   • അക്ബർ – 1556-1605
   • കൃഷ്ണദേവരായർ – 1509-1529
2. സൈനിക സമ്പ്രദായങ്ങൾ
   
   • മുഗൾ = മാൻസബ്ദാരി
   • വിജയനഗരം = അമരനായക
3. വാസ്തുവിദ്യ
   
   • മുഗൾ = താജ്മഹൽ, ചെങ്കോട്ട
   • വിജയനഗരം = വിത്തല സ്വാമി, വിരൂപാക്ഷ
4. സാഹിത്യം
   
   • അക്ബർ നാമ – അബുൾ ഫസൽ
   • അമുക്തമാല്യദ – കൃഷ്ണദേവരായർ
5. മതനയം
   
   • അക്ബർ – ദിൻ-ഇ-ലാഹി, ജസിയ നിർത്തലാക്കൽ
   • കൃഷ്ണദേവരായർ – മതസഹിഷ്ണുത
6. വിദേശ സഞ്ചാരികൾ
   
   • മുഗൾ – റാൽഫ് ഫിച്ച്, ടവർണിയർ
   • വിജയനഗരം – പയസ്, ബാർബോസ

---

ഷോർട്ട്കട്ടുകൾ:

മുഗൾ ചക്രവർത്തിമാർ (ക്രമത്തിൽ): ബാ-ഹു-അ-ജ-ഷാ-ഔ

• ബാബർ
• ഹുമയൂൺ
• അക്ബർ
• ജഹാംഗീർ
• ഷാജഹാൻ
• ഔറംഗസേബ്

വിജയനഗര രാജവംശങ്ങൾ: സ-സാ-തു-അ

• സംഗമ
• സാലുവ
• തുളുവ
• അരവിഡു

മുഗൾ ഭരണക്രമം: സു-സ-പ-ഗ്ര

• സുബ (സംസ്ഥാനം)
• സർക്കാർ (ജില്ല)
• പർഗാന (താലൂക്ക്)
• ഗ്രാമം

വിജയനഗര ഭരണക്രമം: മ-ന-സ്ഥ-ഗ്രാമം

• മണ്ഡലം (പ്രവിശ്യ)
• നാട് (ജില്ല)
• സ്ഥലം (ഉപജില്ല)
• ഗ്രാമം

---

അവസാന കുറിപ്പ്:

ഈ അധ്യായം Kerala PSC പരീക്ഷകളിൽ വളരെ പ്രധാനമാണ്. പ്രത്യേകിച്ച്:

• ഭരണാധികാരികളുടെ പേരുകളും കാലഘട്ടവും
• സൈനിക-ഭരണ സമ്പ്രദായങ്ങൾ
• വാസ്തുവിദ്യാ സവിശേഷതകൾ
• സാഹിത്യ കൃതികളും രചയിതാക്കളും
• വിദേശ സഞ്ചാരികൾ
• മുഗളും വിജയനഗരവും തമ്മിലുള്ള താരതമ്യം

ഈ വിഷയങ്ങൾ നന്നായി പഠിച്ചാൽ മധ്യകാല ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള മിക്ക ചോദ്യങ്ങൾക്കും ഉത്തരം നൽകാൻ കഴിയും.

---

WindowEdu – Kerala PSC Coaching Daily 3 Hours Cracking Kerala PSC Strategy